Οκτώβριος.........Κάστανο - καστανιά

Φυσικά και το ξέρετε ότι αύριο μπαίνουμε στον δεύτερο μήνα του φθινοπώρου, τον Οκτώβριο, ή Οκτώβρη, ή Οχτώβρη, η Τρυγομηνά, ή Άι- Δημήτρη, ή Σποριά, ή Σπαρτό, ή Βροχάρη.
Ο Οκτώβριος επίσης, εξ αιτίας της καλοκαιρίας που επικρατεί κατά την διάρκειά του, λέγεται και μικρό καλοκαιράκι.

Καλό μήνα να έχουμε λοιπόν.

Το ξέρετε όμως , ότι  ο Οκτώβριος αρχίζει την ίδια ημέρα του χρόνου με τον Ιανουάριο, εκτός από τα δίσεκτα έτη;
Ο Οκτώβριος γράφεται χωρίς  '' μ''  αν και βρίσκεται ανάμεσα σε δυο μήνες -τον Σεπτέμβριο και τον Νοέμβριο - που γράφονται με '' μ''.
Τυχερό λουλούδι του μήνα είναι η καλέντουλα  και τυχερό πετράδι το οπάλιο.
 O Οκτώβρης  μήνας, είναι  συνυφασμένος με τα κάστανα. Έτσι μεταξύ των πολλών εορτών που υπάρχουν κατά την διάρκεια του μήνα, είναι και η γιορτή του κάστανου που γίνεται σε πολλές περιοχές της Ελλάδας. Η ημερομηνία της γιορτής διαφέρει από περιοχή σε περιοχή.

Το κάστανο, είναι καρπός της καστανιάς. Βρίσκεται μέσα σε ξυλώδες περίβλημα που έχει αγκάθια εξωτερικά και ανοίγει όταν οι καρποί ωριμάσουν. Ανάλογα με το είδος, μέσα στο περίβλημα υπάρχουν συνήθως 2-3 καρποί και σε άλλα μόνο ένας. Τρώγονται ψητά ή βραστά, χρησιμοποιούνται στη ζαχαροπλαστική, στη μαγειρική σε διάφορες συνταγές και γίνονται και αλεύρι, κυρίως σε διάφορες περιοχές της Ασίας.

 

Παροιμίες με κάστανα:

Τα κάστανα θέλουν κρασί και τα καρύδια μέλι

κι  η όμορφη θέλει φιλί πρωί και μεσημέρι.

(για το ταίριασμα).

Λάδι βρέχει κάστανα χιονίζει.

Δεν τρέχει κάστανο.

(για αυτούς που αδιαφορούν για όλα).

 

Αυτός δεν χαρίζει κάστανα .

(στα 1826 ο Ιμπραήμ έστειλε κατασκόπους του στην απόρθητη Μάνη, ντυμένους καστανάδες.

Αυτοί για να πληροφορηθούν από τις γυναίκες και τα παιδιά που βρίσκονταν οι άντρες τους, άρχισαν να χαρίζουν τα κάστανα, αντί να τα πουλάνε.Υποψιασμένοι οι ντόπιοι τους έπιασαν και τους ανάγκασαν να πουν την αλήθεια. Όταν οι κατάσκοποι ρώτησαν για την τύχη τους, τους οι Μανιάτες αποκρίθηκαν: «Εμείς δεν χαρίζουμε κάστανα», δηλαδή θα σας τιμωρήσουμε).

Βγάζω τα κάστανα από τη φωτιά. Tirer les marrons du feu.

(προέρχεται από ένα μύθο του Λα  Φονταίν, όπου μια  μαϊμού  πείθει μια γάτα να τραβάει από τη φωτιά  τα  κάστανα, που τα έτρωγε αμέσως η μαϊμού και μας λέει, πως ο έξυπνος βάζει άλλον  να κάνει τις δύσκολες και επικίνδυνες δουλειές).

 

 

Αινίγματα για το κάστανο:

Από έξω είναι αγκαθωτό

κι από μέσα μαλλιαρό

κι από μέσα από το μαλλί

μια μπουκιά καλή .

Τι είναι ; 

Το καλοκαίρι φορά αγκαθωτό παλτό

και το χειμώνα βουτά στο ζεστό νερό .

Τι είναι ; 

Σε χωνάκια με πουλάνε

κι όλα τα παιδιά με ζητάνε ,

νόστιμο πολύ είμαι εγώ

είτε βραστό είτε ψητό .

Τι είμαι ;  

Τραγούδι παραδοσιακό:

Αϊ -Γιώργη καβαλάρη, με σπαθί και με δοξάρι, δώσε μου τα κλειδάκια σου, ν' ανοίξω τα ματάκια σου, να δω τι έχουν μέσα : σιτάρι, κριθάρι, σπυρί μαργαριτάρι. Δώσε στη νύφη κάστανο και στο γαμπρό καρύδι και στην καλή την πεθερά ολόχρυσο μαντήλι.

Η καστανιά είναι πανάρχαιο δέντρο όπως αποδεικνύεται από διάφορα ευρήματα της εποχής του Χαλκού. Ήταν η τροφή των φτωχών το μεσαίωνα. Οι καστανιές είναι μεγάλα δέντρα συνήθως και το ύψος τους μπορεί να φτάσει τα 35 μέτρα. Είναι δένδρα αιωνόβια. Κάθε δέντρο μπορεί να δώσει από 30-50 κιλά κάστανα. Το μέγιστο της απόδοσης θεωρείται το 50ο-60ο έτος της ηλικίας του. Τα ασβεστολιθικά

Χωριά με το όνομα Καστανιά υπάρχουν στους νομούς:

Ημαθίας, Κορινθίας, Κέρκυρας, Ευρυτανίας, Λακωνίας, Μεσσηνίας, Κοζάνης, Άρτας, Ιωαννίνων, Καρδίτσας, Πιερίας, Θεσσαλονίκης, Φθιώτιδος, Σάμου, Θεσσαλονίκης, Τρικάλων και Αιτωλοακαρνανίας

Χωριά με το όνομα Καστανιές υπάρχουν στους νομούς:

Άρτας,Σάμου, Ικαρίας, Έβρου και Κιλκίς.

Και να αναφέρω ότι, υπάρχουν οικισμοί επίσης με ονόματα που προέρχονται από  κάστανο-καστανιά,  όπως:

Καστανοχώρι,Καστανίτσα, Καστανούλα, Καστανάς, Καστανερή, Καστανή, Καστανίτης, Καστανιώτισσα, Καστανούσσα, Καστανώνας.

Decoupage σε ξύλινο κουτί . 

Το κάτω μέρος του κουτιού είναι ντυμένο με χαρτί που δεν θέλει βρέξιμο, ενώ το πάνω μέρος, είναι βαμμένο με ακρυλικό, το θέμα είναι ριζόχαρτο και οι σκιές πατίνα.