Σάββατο 30 Ιουλίου 2011

Η γλώσσα μας



Η Αγγλική γλώσσα έχει 490.000 λέξεις, από τις οποίες 41.615 είναι από την Ελληνική γλώσσα. (Βιβλίο Γκίνες.)


Η Ελληνική με την μαθηματική δομή της, είναι η γλώσσα της πληροφορικής και της νέας γενιάς των εξελιγμένων υπολογιστών, διότι μόνο σ' αυτήν δεν υπάρχουν όρια. (Μπιλ Γκέιτς, Microsoft)


Η Ελληνική και η Κινέζικη, είναι οι μόνες γλώσσες με συνεχή ζώσα παρουσία από τους ίδιους λαούς και.....στον ίδιο χώρο εδώ και 4.000 έτη. Όλες οι γλώσσες θεωρούνται κρυφοελληνικές, με πλούσια δάνεια από τη μητέρα των γλωσσών, την Ελληνική.  (Francisco Adrados, γλωσσολόγος).

Η Ελληνική γλώσσα έχει λέξεις για έννοιες οι οποίες παραμένουν χωρίς απόδοση στις υπόλοιπες γλώσσες, όπως άμιλλα, θαλπωρή και φιλότιμο. Μόνο η ελληνική γλώσσα ξεχωρίζει τη ζωή από τον θάνατο, την αγάπη από τον έρωτα. Μόνο αυτή  διαχωρίζει, διατηρώντας το ίδιο ριζικό θέμα, το ατύχημα από το δυστύχημα, το συμφέρον από το ενδιαφέρον.

Το εκπληκτικό είναι ότι η ίδια η Ελληνική γλώσσα μας διδάσκει συνεχώς πώς να γράφουμε σωστά. Μέσω της ετυμολογίας, μπορούμε να καταλάβουμε ποιος είναι ο σωστός τρόπος γραφής, ακόμα και λέξεων που ποτέ δεν έχουμε δει ή γράψει.

Το «πειρούνι» για παράδειγμα, για κάποιον που έχει βασικές γνώσεις Αρχαίων Ελληνικών, είναι προφανές ότι γράφεται με «ει» και όχι με «ι», όπως πολύ άστοχα το γράφουμε σήμερα. Ο λόγος
είναι πολύ απλός, το «πειρούνι» προέρχεται από το ρήμα «πείρω», που σημαίνει τρυπώ-διαπερνώ, ακριβώς επειδή τρυπάμε με αυτό το φαγητό για να το πιάσουμε.

Επίσης η λέξη «συγκεκριμένος» φυσικά και δεν μπορεί να γραφτεί «συγκεκρυμμένος», καθώς προέρχεται από το «κριμένος» (αυτός που έχει δηλαδή κριθεί) και όχι βέβαια από το «κρυμμένος» (αυτός που έχει κρυφτεί). Άρα το να υπάρχουν πολλά γράμματα για τον ίδιο ήχο (π.χ. η, ι, υ, ει, οι κτλ) όχι μόνο δεν θα έπρεπε να μας δυσκολεύει, αλλά αντιθέτως να μας βοηθάει στο να γράφουμε πιο σωστά, εφόσον βέβαια έχουμε μια βασική κατανόηση της γλώσσας μας.

Επιπλέον η ορθογραφία με την σειρά της, μας βοηθάει αντίστροφα στην ετυμολογία αλλά και στην ανίχνευση της ιστορικής πορείας, της κάθε μίας λέξης. Και αυτό που μπορεί να μας βοηθήσει να
κατανοήσουμε την καθημερινή μας νεοελληνική γλώσσα περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, είναι η γνώση των Αρχαίων Ελληνικών.

Είναι πραγματικά μεγάλο κρίμα να διδάσκονται τα Αρχαία με τέτοιο φρικτό τρόπο στο σχολείο, ώστε να σε κάνουν να αντιπαθείς, κάτι το τόσο όμορφο και συναρπαστικό.
 

 Όπως  έλεγε και ο Αντισθένης, ''Αρχή σοφίας, η των ονομάτων επίσκεψις''. Για παράδειγμα ο ΄΄άρχων΄΄ είναι αυτός που έχει δική του γη, (άρα=γη + έχων). Και πραγματικά, ακόμα και στις μέρες μας είναι πολύ σημαντικό να έχει κανείς δική του γη / δικό του σπίτι.

Ο «βοηθός» σημαίνει αυτός που στο κάλεσμα τρέχει. Βοή=φωνή + θέω=τρέχω. 

Ο αστήρ είναι το αστέρι, αλλά η ίδια η λέξη μας λέει ότι κινείται, δεν μένει ακίνητο στον ουρανό (α + στήρ από το ίστημι που σημαίνει στέκομαι).

 Ο «φθόνος», ετυμολογείται από το ρήμα «φθίνω», που σημαίνει μειώνομαι. Και πραγματικά ο
φθόνος σαν συναίσθημα, σιγά-σιγά μας φθίνει και μας καταστρέφει. Μας «φθίνει» - ελαττώνει ως ανθρώπους - και φθίνει μέχρι και την υγεία μας. Και βέβαια, όταν αναφερόμαστε σε κάτι που
είναι τόσο πολύ ώστε να μην τελειώνει, πως το λέμε; Μα, φυσικά, «άφθονο».

Έχουμε τη λέξη «ωραίος» που προέρχεται από την «ώρα». Διότι για να είναι κάτι ωραίο, πρέπει να έλθει και στην ώρα του. Ωραίο δεν είναι το φρούτο όταν είναι άγουρο ή σαπισμένο και ωραία γυναίκα δεν είναι κάποια ούτε στα 70 της άλλα ούτε φυσικά και στα 10 της. 

Ακόμα έχουμε την λέξη «ελευθερία» για την οποία το «Ετυμολογικόν Μέγα» διατείνεται «παρά το ελεύθειν όπου ερά» = το να πηγαίνει κανείς όπου αγαπά. Άρα βάσει της ίδιας της λέξης, ελεύθερος είσαι όταν έχεις τη δυνατότητα να πας όπου αγαπάς. Πόσο ενδιαφέρουσα ερμηνεία!!!

Το άγαλμα ετυμολογείται από το αγάλλομαι (ευχαριστιέμαι) επειδή, όταν βλέπουμε ένα όμορφο αρχαιοελληνικό άγαλμα,  η ψυχή μας ευχαριστείται, αγάλλεται. Και από το θέαμα αυτό επέρχεται η αγαλλίαση. Αν κάνουμε όμως την ανάλυση της λέξης αυτής θα δούμε ότι είναι σύνθετη από αγάλλομαι + ίαση(=γιατρειά). Άρα, για να συνοψίσουμε, όταν βλέπουμε ένα όμορφο άγαλμα (ή οτιδήποτε όμορφο), η ψυχή μας αγάλλεται και γιατρευόμαστε. Και πραγματικά, γνωρίζουμε όλοι ότι η ψυχική μας κατάσταση συνδέεται άμεσα με τη σωματική μας υγεία.
 

Η  Ελληνική γλώσσα μας λέει και τι είναι άσχημο. Από το στερητικό «α» και την λέξη σχήμα μπορούμε εύκολα να καταλάβουμε τι. 

 Οι Λατίνοι ονόμασαν το άγαλμα,statua.  από το Ελληνικό «ίστημι» που ήδη αναφέραμε, και το ονόμασαν έτσι,  επειδή στέκει ακίνητο. Προσέξτε την τεράστια διαφορά σε φιλοσοφία μεταξύ των δύο
γλωσσών, αυτό που σημαίνει στα Ελληνικά κάτι τόσο βαθύ εννοιολογικά, για τους Λατίνους είναι απλά ένα ακίνητο πράγμα.
 

Η Ελληνική φωνή κατά την αρχαιότητα, ονομαζόταν «αυδή». Η λέξη αυτή, δεν είναι τυχαία, αφού προέρχεται από το ρήμα «άδω» που σημαίνει τραγουδώ.

Η Ελληνική γλώσσα επιβλήθηκε αβίαστα στους Λατίνους  χάρη στην μουσικότητά της.
Είναι γνωστό εξάλλου πως όταν οι Ρωμαίοι πολίτες πρωτάκουσαν στην Ρώμη Έλληνες ρήτορες, συνέρρεαν να θαυμάσουν, ακόμη και όσοι δεν γνώριζαν Ελληνικά, τους ανθρώπους που «ελάλουν
ώς αηδόνες».


Ο Ρωμαίος Οράτιος είχε γράψει :''Η Ελληνική φυλή, γεννήθηκε ευνοημένη με μια γλώσσα εύηχη, γεμάτη μουσικότητα.''
Δυστυχώς κάπου στην πορεία της Ελληνικής φυλής, η μουσικότητα αυτή (την οποία οι Ιταλοί κατάφεραν και κράτησαν) χάθηκε, προφανώς στα μαύρα χρόνια της Τουρκοκρατίας.


 

12 σχόλια:

  1. Κι εμείς για να ξεχάσουμε όλα αυτά τα θαυμαστά επινοήσαμε τα greeklish(έχουν κι όνομα!!!).Προσπαθώ να εξηγήσω στα πιτσιρίκια πόσο κακό κάνουν χρησιμοποιώντας τα και είναι πολύ δύσκολο να τα πείσω ειδικά όταν υπάρχουν πολλοί σαραντάρηδες που τα χρησιμοποιούν, τι να τους πεις μετά...Η ετυμολογία είναι το ωραιότερο μάθημα που δυστυχώς δεν διδάσκεται στα σχολειά μας παρά μόνο λίγο στο μάθημα των Αρχαίων Ελληνικών.Είμαστε αυτοκαταστροφικός λαός δεν χωράει αμφιβολία...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Πες τα βρε Μαρία!Ενθουσιάστηκα με την ανάρτησή σου!Εξαιρετική!Είναι εντυπωσιακό το πόσο νόημα και φιλοσοφία κρύβεται στις ελληνικές λέξεις όπως στο παράδειγμα με το άγαλμα!
    Επέτρεψέ μου να συμπληρώσω κάτι που μας είχαν πει στη σχολή,αφορά τη φράση "σ'αγαπώ" και είναι εντυπωσιακό:
    Αγγλικά:I love you (το "εγώ" και το "εσύ" βρίσκονται σε απόσταση -το ένα από τη μια μεριά και το άλλο απ'την άλλη- και η "αγάπη"-love- στη μέση)ολίγον τυπική αγάπη
    Γαλλικά:Je t'aime (εδώ τα πρόσωπα "εγώ" κι "εσύ" είναι πιο κοντά - je t'- αλλά το "εγώ" προηγείται)
    Ελληνικά:Σ'αγαπώ (εδώ το "εγώ" δηλώνεται με την κατάληξη του ρήματος ,χάνεται μέσ την αγάπη ενώ το "εσύ" προηγείται!Ακόμα κι ακουστικά μοιάζει μια λέξη με τα δυο πρόσωπα να χάνονται το ένα μέσα στο άλλο και μέσα στην αγάπη!
    Κι ερωτώ:Ποια γλώσσα εκφράζει πληρέστερα το νόημα της αγάπης;;
    ουφ!Συγγνώμη!πολλά είπα!!
    Σε φιλώ γλυκά

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Πραγματικά είναι από τις ομορφότερες και πιο ενδιαφέρουσες αναρτήσεις που έχω διαβάσει. Η ελληνική γλώσσα κρύβει μέσα της μεγάλο πλούτο που για τον ένα ή τον άλλο λόγο εμείς δεν γνωρίζουμε. Επίσης από έρευνες που έχουν γίνει στο εξωτερικό βρέθηκε ότι λόγω της κραδασμικότητάς της ως γλώσσα, συμβάλλει στη μείωση των μαθησιακών δυσκολιών. Στο σχολείο μαθαίνουμε τα αρχαία ελληνικά "αποστειρωμένα", χωρίς πάθος και γι' αυτό τα περισσότερα παιδιά τα απεχθάνονται. Εμείς πηγαίνουμε το μικρό μας σε ιδιωτική σχολή όπου μαθαίνει μόνο αρχαία ελληνικά. Η δε πρόοδός του, όχι μόνο στη γλώσσα και στο λεξιλόγιο αλλά στον τρόπο σκέψης είναι απίστευτη. Να είσαι καλά και σε ευχαριστώ για τις τόσο όμορφες πληροφορίες. Φιλάκια.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. πολυ ωραια αναρτηση.Η γλωσσα μας ειναι σπουδαια και δυσκολη.
    και αυτο που ειπε η Διασκέσις για το Σ ΑΓΑΠΩ ειναι εκπληκτικο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Αχ Μαρία μου ξύπνησες την τριτοδεσμίτισσα μέσα μου!! Μακάρι να υπήρχαν ανθρωποι ικανοί να αποκαλύψουν στα μάτια των παιδιών μας την ομορφιά και την αρμονία που κρύβονται μέσα στις ,φαινομενικά, δυσνόητες λέξεις...κι ακόμη την απουσία του περιττού, τη φιλοκαλία ,το μέτρο.
    Δυστυχώς το σχολείο πνίγει κι αυτό το μάθημα, όπως τόσα άλλα, κι οι λίγες φωτεινές εξαιρέσεις πραγματικών δασκάλων είναι απλώς οι εξαιρέσεις που επιβεβαιώνουν τον κανόνα...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Χαίρομαι που σας αρέσει το θέμα της ανάρτησης. Μου το έστειλαν σαν mail και επειδή μου άρεσε και επειδή η γλώσσα μας όσο πάει και εξαφανίζεται και σε λίγα χρόνια θα είναι ένα κράμα από διάφορες γλώσσες- και θα είμαστε υπαίτιοι και εμείς- θέλησα να το μοιραστώ μαζί σας. Μου άρεσε δε πολύ και η επίσημανση της Άννας για την λέξη σ΄αγαπώ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Πολύ ωραίο θέμα, είναι καλό να μαθαίνουμε την προσφορά μας σαν λαός στο παγκόσμιο σύνολο γιατί τώρα τελευταία πολλοί και διάφοροι προσπαθούν να μας ακυρώσουν!!!!!!
    Καλή σου μέρα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Μου άρεσε πολύ η ανάρτηση σου!!Είναι πολύ σημαντικό να θυμόμαστε πάντα πόσο υπέροχη είναι η ελληνική γλωσσα για να μπορέσουμε να το μεταδόσουμε και σε αυτούς ,που όπως σωστά τόνισε η Νατάσα προσπαθούν να μας ακυρώσουν!Καλή σου μέρα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. ΜΟΥ ΑΡΕΣΕ ΚΙ ΕΜΕΝΑ Η ΑΝΑΡΤΗΣΗ ΣΟΥ!!!!!!!!!!!!
    ΓΙΑΤΙ ΚΑΤΑΣΤΡΕΦΟΥΜΕ ΜΟΝΟΙ ΜΑΣ ΤΗΝ ΓΛΩΣΣΑ ΜΑΣ , ΔΕΝ ΤΟ ΚΑΤΑΛΑΒΑΙΝΩ!!!!!!!!!
    ΝΑ ΕΙΣΑΙ ΚΑΛΑ!!!!!!!!!!!!!!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Μια ιστορική επιβεβαίωση των όσων γράφεις:

    Ο Ξενοφών Ζολώτας, ως αντιπρόσωπος της Ελλάδας, εκφώνησε έναν απρόσμενο λόγο τον Σεπτέμβριο του 1957, ενώπιον του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, σε μία από τις πιο ουσιαστικές του ενέργειες για την προβολή της ελληνικής γλώσσας. Ο Ζολώτας μίλησε ελληνικά και τον κατάλαβαν όλοι γιατί χρησιμοποίησε ατόφια την αγγλική γλώσσα! Επακολούθησε ανυπόκριτος ενθουσιασμός και χειροκροτήματα από όρθιους τους συνέδρους. Την επομένη είχαν πρωτοσέλιδο το λόγο του οι "New York Times" και η "Washington Post", περνώντας σε όλο τον κόσμο το μήνυμα, ότι η ελληνική γλώσσα μπορεί να χρησιμοποιηθεί και να λειτουργήσει σε όλες τις ευρωπαϊκές γλώσσες

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Εστω τελευταία και καταϊδρωμένη να πω οτι θαυμάζω την σημερινή ανάρτηση,τα γιούλια ολόμπλαβα επεσήμανα αυτό που ήθελα κι εγω να καταγραφεί,όπως πολύ μ άρεσε η επισήμανση της Αννας (Διασκέσις)
    Τώρα το αν μας ακυρώνουν ή αν αυτοακυρωνόμαστε είναι μια μεγάλη κουβέντα .Ως λαός έχουμε μία μοναδική ικανότητα να χύνουμε την καρδάρα με το γάλα μόλις τη γεμίζουμε...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. ΜΠΡΑΒΟ!!! ΜΠΡΑΒΟ!!! ΜΠΡΑΒΟ!!!!
    Καθυστερημένα όσο δεν παίρνει αλλά είμαι σε "diakopes" όπως θα έγραφαν στο facebook...

    ΑπάντησηΔιαγραφή